Yelken göğüs (Flail chest), özellikle künt göğüs yaralanmalarında kosta kırıkları ile karakterize bir göğüs yaralanmasıdır. iki veya ikiden fazla komşu kostanın 2 veya daha fazla bölgeden kırılmasıyla oluşan bir göğüs yaralanmasıdır. Özellikle yüksek enerjili trafik kazaları ve yüksekten düşme gibi künt travmalarla daha sık oluşabilmektedir. Travmanın şiddetine  ve mekanizmasına bağlı olarak tek traflı yada çift taraflı yelken göğüs gelişebilir.

Yelken göğüs /Flail Chest), trafik kazaları (araç içi-araç dışı), yüksekten düşmeler, darp gibi tavmalar başta olmak üzere tüm göğüsü etkileyen tüm travmalar sonucunda ortaya çıkabilmektedir. Yelken göğüs nedeni ile, oluşabilecek akciğer kontüzyonu, şok, pnömotoraks, hemotoraks gibi ek tablolar nedeni ile hayatı tehdit eden bir durumdur. mutlaka etken tanınması destekleyici ve stabilize edici tedavinin başlanması gerekmektedir.

Yelken göğüs tanısı kolay konulabilmektedir. İnpeksiyon ile göğüs duvarındaki travma sonucu oluşan ve yelken göğüse neden olan serbest kostaların oluşturduğu paradoksal hareketin ve nefes darlığığının tesbit edilmesi yelken göğüs için yeterlidir.

Yelken göğüs belirti ve bulguları;

• Travmaya maruz kalınan göğüs duvarında paradoksal hareket (Paradoksal hareket: travmaya maruz kalan ve fraktür sonucunda serbest duruma geçen kostaların, inspirasyon sırasında çökmesi, ekspirasyon sırasında dışa doğru hareket etmesi)

Paradoksal Hareket

• Nefes darlığı ve solunum sıkıntısı
• Ağrılı solunum
• Krepitasyon ve subcutan amfizem
• Takipne
• Taşikardi

Yelken göğüs olgularında hastane öncesi tedavi;

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi yelken göğüs olguları kritik ve hayatı tehdit eden sonuçlar doğumaktadır. Bu nedenle alanda erken tanınması ve destekleyici tedavinin başlanması çok önemlidir. erken stabilizasyon makanik ventilasyon endikasyonunu azaltabilir ve ileri hasar olumunun önleyebilir.

• ABCDE yaklaşımı ile hastanın değerlendirin.
• Hastaya %100 oksijen başlayın. Gerekirse pozitif basınçlı ventilasyon uygulayın. Endotrakeal entübasyona hazırlıklı olun.
• IV erişimi hemen sağlayın. IV yolu %0.9 NaCl ve RL ile açın.
• Hastanın kan basıncı, kardiyak ve SpO₂ monitörizasyonunu sağlayın.
• Solunum seslerini değerlendirin her iki akciğerin eşit ve normal havalandığından emin olun. (Pnömotoraks)
• Yelken göğüs durumlarında şok, karşılaşılan bir durumdur. Bu nedenle hemodinamiyi sık sık kontrol edin. Şok bulguları mevcut ise sıvı replasmanına başlayın.
• Yelken göğüs olan bölgedeki paradoksal hareketi engellemek için o bölgeyi destekleyin. Bu amaçla üçgen bandaj, havlu, hastanın kolu gibi ekipmanlar kullanabilirsiniz.
• Genel durumu  kötüleşen ve oksijen desteğine rağmen hipoksisi düzeltilemeyen hastalarda mekanik ventilasyon desteği gerekli olabilir.
• Hastanın tedavisinin yapılabileceği en uygun merkeze transportunu sağlayın.

Yelken Göğüs Stabilizasyonu

Aşağıdaki linke tıklayarak açılacak olan videoda yelken göğüs durumunda görülen paradoksal göğüs hareketini inceleyebilirsiniz.

https://www.youtube.com/watch?v=RcPSK1Okbls

Kaynaklar:

Özet

Makale Adı

Göğüs Travmaları: Yelken Göğüs

Açıklama

Yelken göğüs tanı ve hastane öncesi tedavisi

Yazar

E. TEK

Editör

www.resusitasyon.com

Editör Logo