İntraosseöz (İO/Kemik içi) Yol Açılması
Özellikle kardiyak arrest olgularında intravenöz yolun açılamadığı durumlarda adeta kurtarıcı olarak ortaya çıkabilecek ve olayın gidişatını tamamen değiştirecek kadar önemli bir yer tutmaya başlamıştır İntraosseöz yol. Sadece kardiyak arrest olgularında değil, acil IV erişimin sağlanması gereken ancak sağlanamayan tüm durumlarda (yanık, şok v.b.) endikedir ve gönül rahatlığı ile kullanılabilmektedir. Kabaca 90 saniye içerisinde IV erişim sağlanamıyorsa intraosseöz yol (kemik içi yol) açılmalıdır.
Yukarıda bahsettiğimiz durumlarda endike olan intraosseöz yolun tabi ki kontrendike olduğu durumlar da mevcuttur.
İntraosseöz yolun kontrendike olduğu durumlar kısaca aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Osteoporoz
- İntraosseöz yolun açılması düşünülen bölgede enfeksiyon olması ve uygulanacak bölgede yanık varlığı
- Uygulama yapılacak kemikte kırık varlığı ve uygulama ile yüksek ihtimalle kırık oluşabilecek olması.
- Osteogenesis imperfecta
- Uygulanacak extremitede kırık varlığı
İntraosseöz yol bazı kaynaklara göre periferik venöz yoldan hızlı olan kullanılan ilacın etkisini daha hızlı gösterebilen bir ilaç uygulama yoludur. Bunun dışında İntraosseöz yol ile IV yoldan kullanılan tüm sıvılar, kan, kan ürünleri ve ilaçlar uygulanabilmektedir. Bu uygulama sırasında IV ilaç dozları kullanılır. Ancak bazı ilaçların bir miktar dilüe edilmesi gerekebilir.
İntraösseöz yol hangi bölgelerden açılabilir?
Tibia proksimali, tibia distali, femur distali, sternum ve humerus proksimalinden kemik içi yok (intaosseöz yol) açılabilir. Ancak bu bölgeler arasında en sık ve en kolay uygulanan bölge tibia proksimalidir.
İntraösseöz yol açılması amacı ile farklı türlerde ekipmalar mevcuttur. genel olarak kullanım şekilleri birbirine benzese de küçük farklılıklar mevcuttur. Bu nedenle elinizdeki cihazın kullanım klavuzuna mutlaka göz atmalısınız.
Genel olarak intraosseöz yol açılırken aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir.
- Uygulama noktası dikkatlice belirlenmelidir.
- Uygulama yerini mutlaka uygun antiseptik solüsyonlarla temizlenmeli, enfeksiyon riski en aza indirilmelidir.
- İntraosseöz yol extremitelerden açılacak ise uygulama yapılacak ekstremite iyice sabitlenmelidir.
- Eğer manuel igneler kullanılıyor ise uygulama sırasında direncin sona erdiği noktada iğneyi ilerletme durdurulmalıdır.
- Doğru yerleştirilmiş iğne de, kemik iliğini rahatlıkla aspire edebilmelisiniz. Yani kemik iliğini aspire edebiliyorsanız doğru yerdesiniz.
- Kemik iliği başarılı bir şekilde aspire edilebiliyor ise intraosseöz yoldan yaklaşık olarak 10 cc %0,9 NaCl gönderilerek intraosseöz yol temizlenmelidir.
- Uygulama sonrasında iğne iyice sabitlenmelidir.
- Kemik içi yol açılması düşünülen bilinci açık hastalarda hafif sedasyon yahut lokal anestezi uygulanabilir.
EZ-İO ile Tibia Proksimalinden İntraosseöz Yol Açılması
Bone Injection Gun (B.I.G) ile Tibia Proksimalinden İO Yol Açılması