Krikotirotomi
Özellikle zor entübasyon ve travmalar nedeni ile diğer hava yolu ekipmanları kullanılarak hava yolu kontrolü ve devamlılılığının sağlanamadığı durumlarda uygulanan bir ileri hava yolu tekniğidir. İğne ve melker krikotirotomi kiti kullanılarak uygulanabilir. İğne krikotirotomi işleminde geniş çaplı IV kanüller kullanıldığı için ventilasyonu sağlamada yetersiz kalabilmektedirler. Bu nedenle elimizde melker krikotirotomi kiti mevcut ise bu kit kullanılarak krikotirotomi yapılmalıdr. Ancak unutulmamalıdır ki bu işlem için diğer tüm hava yolu tekniklerinin uygulanamaz yada başarısız olması gerekmektedir. Ayrıca ahava yolu açıklığı mevcut ise de bu yöntem kullanılmamalıdır.
Komlikasyonları;
-
- Kanamalar
-
- Trakea yaralanmaları
-
- Tüpün yanlış pozisyon alması
-
- Çevre doku yaralanmaları
- Tansiyon pnömotoraks
Melker Krikotirotomi
4 yaş altında krikoid membranın az yer kaplaması nedeniyle kullanılamayan ve 12 yaş altı grupda da zor olabilen bir yöntemdir. Krikoid membranın olduğu bölgeden hava yolu tüpünün yerleştirilmesi yöntemidir. Bu yöntemi uygulayabilmek için uygun bir melker kitine ihtiyacımız vardır. Tüm krikotirotomi işlemlerinde mümkün olduğunca aseptik çalışmalıdır.
-
- Hastaya koklama (siniffing) pozisyonu verin.
-
- Hastanın krikoid membranı el ile palpe edilmelidir. İşleme devam etmek için krikoid membranın rahatça palpe edilmesi gereklidir.
-
- Bölge batikon ve benzeri antiseptiklerle temizlenmelidir.
-
- Krikoid kıkırdan sabitlenerek krikoid mebranın olduğu bölgeye bistüri yardımı ile vertikal bir cilt kesisi (yaklaşık 1 cm) yapılır.
-
- Set içerisindeki 18 no karaterin ucuna 5-6 cc enjektör takılarak 45 derecelik açı ile ilerletilir. Bu ilerletme sırasında enjektörde hava gelişi kontrol edilmelidir.
-
- Trakea içine girildikten sonra kataterin içerisindeki iğne çıkartılarak, katater içerisinden klavuz tel geçirilip katater 2 cm kadar daha ilerletilir.
-
- Kılavuz tel çıkarıldıktan sonra dilatöre hava yolu konnektörü takılarak, hava yolu kılavuz tel üzerinden yerleştirilir. Bu aşamada su bazlı kayganlaştırıcılar kullanılabilir.
-
- Hava yolu trakea içerisine yerleştirildikten sonra kılavuz tel ve dilatör çıkarılır.
- Sonrasında hava yolu mutlaka iyi bir şekilde sabitlenmelidir.
Melker Krikotritomi uygulama videosunu aşağıdaki linke tıkyarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=xb7NrHasGTI
İğne Krikotirotomi
Melker krikotirotomi setinin olmadığı durumlarda yada küçük çocuklarda kullanılabilen, kısa süreli hava yolu açıklığını sağlamada kullanılan bir yöntemdir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi ventilasyonu sağlamada yetersiz kalabilir, ancak kısa vadede hayat kurtarıcı olabilir.
- Hastaya uygun pozisyon verilir.
- 14 G IV kataterin ucuna 2 cc enjektör takılır.
-
Krikotiroid membran lokalize edilir.
- Enjektöre takılı olan IV kanül dik olarak krikoid membrana doğru ilerletilir.
- IV kanül bu şekilde ilerletilirken enjektör ile serbest hava gelişi kontrol edilir.
- Serbest hava girişi olduğu anda dik açıda olan kanül, 45 derecelik açı ile kaudal yönde ilerletilir.
- Kanül yerleştikten sonra iğne çıkarılır ve enjektör kanüle takılır.
- 6 numara endotrakeal tüp 2 cc enjektör içine yerleştirilerek yada uygun boydaki ETT konnektörü enjektöre yerleştirilerek Balon valf maske ile ventilasyon sağlanabilir.
İğne Krikotritomi uygulama videosunu aşağıdaki linke tıkyarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=fNRDWN2OdpY